سازمــان توسعـه و نوســـازی معادن و صنایع معدنی ایران
پورتال مرجع آموزش، پژوهش و فناوری ایمیدرو

روش وارون‌سازی توام گرادیان متقاطع به عنوان یک روش بسیار مفید برای کاهش غیر یکتایی و همچنین رفع نقص‌های موجود در مدل‌های حاصل از وارون‌سازی مجزا محسوب می‌شود. این روش در حین داشتن این مزایا دارای معایبی است. به‌طوریکه الگوریتم روش وارون‌سازی توأم مبتنی بر گرادیان متقاطع زمانی که ابعاد مسئله بزرگ باشد به کندی اجرا می‌شود و در بعضی مواقع به کل قابل اجرا نیست. در این مقاله به منظور رفع این نقص، روش فضای داده به کار گرفته شده و الگوریتم بر این مبنا در محیط نرم افزار متلب کد نویسی شده است. به منظور بررسی کارایی کد، یک مدل مصنوعی حاوی سه مکعب با ابعاد و عمق‌های مختلف استفاده شد. در ابتدا داده‌های گرانی و مغناطیس حاصل از این مدل مصنوعی با کد نوشته شده مدل‌سازی پیشرو تهیه شد و سپس با اضافه کردن نوفه تصادفی بصورت مجزا و در فضای داده و به صورت سه بعدی وارون‌سازی شدند. در ادامه، الگوریتم بهبود یافته وارون‌سازی توأم و توسعه داده شده در محیط متلب مبتنی بر گرادیان متقاطع با اعمال قید همواری برای وارون‌سازی توام سه بعدی داده‌ها استفاده شد. نتایج بهبودهای قابل توجهی در مدل‌های حاصل در یک شرایط مساوی را ایجاد کرد. این بهبودها هم از جنبه تعیین موقعیت و گسترش عمقی مدل مصنوعی و هم از جنبه قابلیت اجرای کد با این تعداد پارامتر مدل بود. پس از تائید نتایج، الگوریتم مذکور برای وارون‌سازی توام و سه بعدی داده‌های گرانی و مغناطیسی برداشت شده از محدوده هماتیتی اطراف معدن جلال آباد زرند (استان کرمان) به منظور نمایش کارایی الگوریتم در وارون‌سازی داده‌های مغناطیسی محدوده مذکور به کار رفت. مقایسه مدل‌های به دست آمده با نتایج حفاری مؤید صحت کار و کارایی بالای این الگوریتم، حتی در زمانی که با نقص داده‌ها روبرور هستیم، می‌باشد.